CSS Nedir?
CSS Nedir ?
HTML bize metin biçimlendirme alanında çok geniş olanaklar sunar. CSS, uzun yazılışıyla Cascading Style Sheets, veya Türkçesiyle Stil şablonları ise bunu bir adım daha öteye götürür, bize sayfalarımız için global şablonlar hazırlama olanağı verdiği gibi, tek bir harfin stilini; yani renk, font, büyüklük gibi özelliklerini değiştirmek için de kullanılabilir. Bu tekniğin en önemli özelliği kullanımındaki bu esnekliğidir.
Bir web sayfası içerisinde zaten estetik kuralları gereği yüzlerce renk ve font kullanmayız. Genelde birbiriyle uyumlu birkaç renk ve birkaç font kullanırız ki, bunları her sayfada ayrı ayrı tekrar belirtmek yerine CSS yardımıyla bir sefer tanımlayıp bütün web sayfamızda kullanabiliriz.Bu şekilde güncelleme yaparken de onlarca sayfayı değiştirmekten kurtuluruz.
CSS kodları HTML kodlarının içine yazılırlar. Türüne göre body veya head bölümlerinde yer alabilirler. Bunların dışında harici CSS dosyaları oluşturulup bunlar gerektiğinde HTML belgesi içerisinde çağırılabilirler.
Hemen hemen her konuda olduğu gibi CSS konusunda da Microsoft Internet Explorer ve Netscape farklı yorumlar ortaya koyarlar. Bu noktada her iki browserın da aynı/benzer yorumlayacağı kodlar yazmak en uygunudur.
CSS NEDİR?
CSS (Cascading Style Sheets)
CSS, HTML yazım şekli olarak etiket türünde bir yazım dilidir. HTML bize metin biçimlendirme alanında çok geniş olanaklar sunar. CSS, ise bunu bir adım daha öteye götürür, sayfalar için global şablonlar hazırlama olanağı verdiği gibi, tek bir harfin stilini; yani renk, font, büyüklük gibi özelliklerini değiştirmek için de kullanılabilir. Bu tekniğin en önemli özelliği kullanımındaki bu esnekliğidir.
Bir web sayfası içerisinde zaten estetik kuralları gereği yüzlerce renk ve font kullanılır. Genelde birbiriyle uyumlu birkaç renk ve birkaç font kullanılır ki, bunlar her sayfada ayrı belirtmek yerine CSS yardımıyla bir sefer tanımlanıp bütün web sayfalarında kullanılabilir.Bu şekilde güncelleme yaparken de onlarca sayfayı değiştirmek gerekmez.
CSS kodları HTML kodlarının içine yazılırlar. Türüne göre body veya head bölümlerinde yer alabilirler. Bunların dışında harici CSS dosyaları oluşturulup bunlar gerektiğinde HTML belgesi içerisinde çağırılabilirler.
Hemen hemen her konuda olduğu gibi CSS konusunda da Microsoft Internet Explorer ve Netscape farklı yorumlar ortaya koyarlar. Bu noktada her iki browser'ın da aynı/benzer yorumlayacağı kodlar yazmak en uygunudur.
CSS TÜRLERİ
· Yerel CSS
· Genel CSS
· Harici CSS
Yerel CSS, sadece sayfa içerisinde tanımlandığı yerde geçerlidir. Buna karşılık Genel CSS, tüm sayfayı kapsar. Harici CSS ise “.CSS” uzantılı bir dosya olarak kaydedilir, kullanılacağı sayfalarda çağırılmak suretiyle tüm web sitesini kapsayabilir.
1. Yerel CSS
Yerel CSS HTML belgesinin body bölümüne yazılırlar. Sadece bir kereliğine, yazıldıkları yerde etkili olurlar.
<html>
<head>
<title>Yerel CSS</title>
<****content=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h1 style="color:teal ;font-size:15">Deneme</h1>
<h1>Deneme</h1>
</body>
</html>
Yukarıdaki örnekte yazdığımız ilk kelime normal , ikincisi ise belirtilen renkte ve boyutta görünecek. 3. kelime ise tekrar normal görünecek, bu da yerel şablonların bir kerelik olduğunu ispatlıyor.
2. Genel CSS
Yerel CSS’ in aksine genel şablonlar, HTML belgesinin head bölümüne yazılırlar ve belgenin tümünü etkilerler.
<html>
<head>
<title>Genel CSS</title>
<****content=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv=Content-Type>
<style type="text/CSS">
<!--h1 {color:teal; font-size:15}-->
</style>
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h1>Deneme</h1>
<h1>Deneme</h1>
</body>
</html>
Birinci örneği bu sefer genel şablon kullanarak yazdık, sonuçta üç kelime de şablonda belirttiğimiz özelliklerle görüntülendi. Burada browser'a bir style dokümanı yazmaya başlayacağımızı <style type="text/CSS"> ifadesiyle belirttik. Aynı şekilde </style> etiketi de şablon dokümanının bittiğini gösterir. Aradaki '<!--' ve' -->' ifadeleri kodlarımızı CSS bilmeyen eski sürüm browser'lardan saklamaya yarar.
3. Harici CSS
CSS 'in sizi büyük bir yükten, yani her sayfa için ayrı kod yazmaktan kurtaran türü harici CSS ‘dir. Bu teknikte önce bir stil dosyası oluşturulur, sonra bu stilin kullanılacağı sayfaların başında çağırılır. Aşağıdaki örneğe bakarak bu tekniği daha iyi anlayabilirsiniz.
Bu kodları stil1.CSS adıyla kaydedin.
h1 {font-size:15; color:teal}
h2 {font-size:25; color:silver}
h3 {font-size:35; color:red}
Sonra bu HTML kodlarını yazıp stil1.CSS ile aynı dizine kaydedin.
<html>
<head>
<title>Harici CSS </title>
<****content=text/html;CHARSET=iso-8859-9 http-equiv= Content-Type>
<link rel="stylesheet" type="text/CSS" href="stil1.CSS">
</head>
<body>
<h1>Deneme</h1>
<h2>Deneme</h2>
<h3>Deneme</h2>
</body>
</html>
HTML kodlarının 4. satırında gördüğünüz ve <link rel="stylesheet" type= "text/CSS" href= "stilDosyası.CSS"> şeklinde genelleştirilebilecek ifade tahmin edeceğiniz gibi harici stil dosyasını çağırmak için kullanılır.
css
CSS ile Neler Yapılıyor?CSS kullanarak HTML ile yapamayacağımız birçok şeyi yapabiliriz. Bir sayfadaki tüm ögeleri veya belli bir kısım ögeyi renk, boyut, arkaplan resmi, sayfadaki konumu, sağından solundan olan boşlukları ve daha birçok özelliği yönünden CSS ile tanımlayabiliriz. Bir CSS dosyasıyla bütün sayfalarınızın stilini oluşturabileceğiniz için sayfalarınızın boyutu küçülür, yükü hafifler. CSS ayrıca öğrenmesi en kolay dillerden birisidir.
CSS Öğrenmek için Gerekli Ön Bilgiler;
CSS öğrenmek için gereken en önemli bilgi Temel HTML bilgisidir. HTML bilmeden CSS kodlarını kullanmanız çok zor olacaktır. Bu dökümanda anlatacağım konu CSS olduğu için HTML bildiğinizi varsayıyorum. HTML öğrenmeden CSS'ye başlamamanızı tavsiye ederim.
CSS öğrenmek için diğer gerekli bilgi ise İngilizce'dir. Tabi ki ingilizceyi su gibi bilmek değil bu sadece CSS kodları içinde geçen kelimeler İngilizce'dir ve bu kelimelerin büyük bir çoğunluğunun ifade ettiği şey Türkçe karşılığı olan kelimeyle alakalıdır. Yine de ezberiniz iyiyse İngilizce bilmeniz de şart değil
Bir CSS Kuralı Hangi Parçalardan Oluşur?
CSS kuralları 3 parçadan oluşur. Her CSS kuralı bir seçici ve bir tanımlama bölümüne sahiptir. Tanımlama bölümü bir özellik ve bir değerden meydana gelir. Yani bir CSS kuralı şu şekilde oluşturulur;
seçici {özellik:değer}
Bir CSS kuralında seçici olarak bir html ögesinin ismi(Örneğin; a, p, span, div, body), kimliği(id'si) veya sınıfı(class'ı) kullanılabilir. Bu anlatımdaki örneklerde seçici olarak HTML ögelerinin isimleri kullanılmıştır.
CSS kurallarında özellik olarak ise sadece belirli maddeleri kullanabiliyoruz.(Belirli dediğim yaklaşık 120 tane kadar) değer olarak ise her özelliğin alabileceği kendi değerleri var, bunları kullanabiliyoruz.
Örnek olarak a{font-size:12pt} ve span{font-size:10px; font-color:blue;} verilebilir.
Tanımlama bölümünde birden fazla özellik giriliyorsa aralarına noktalı virgül(;) konulur. Sadece tek değer giriliyorsa konulmayabilir ancak değerin sonuna eklemenin de bir sakıncası yoktur. Ayrıca aynı değerleri vereceğimiz iki seçiciyi aralarına virgül koyarak tek seferde tanımlayabiliriz de;
a, span, p {font-size:12pt; font-color:blue;} gibi...
CSS'yi Sayfa İçine Yerleştirme Metotları
a) HTML Ögesi İçine Yerleştirmek;
Şurada bir html kodumuz olsun: mesela link kodu ekleyelim bir tane;
<a href="Linkimizin Adresi">Linkimizin Adı</a>
Bu şekilde eklenen bir link sayfamızda varsayılan link özelliğiyle, yani mavi renkte ve altı çizili olarak görünecektir. HTML içine yerleştireceğimiz style tagının içine ekleyeceğimiz CSS kurallarıyla bu linkimize farklı özellikler kazandırabiliriz. Örnek olarak kodumuz:
<a href="Linkimizin Adresi" style="color:white; background:blue; font:10pt Comic Sans MS;">Linkimizin Adı</a>
Bu şekilde yazılmış bir kodda style="" içindeki CSS kuralları linkin özelliğini belirler.
color:red; -> linkin renginin kırmızı olmasını,
background:blue; -> Linkin arkaplanının mavi olmasını,
font:10pt Comic Sans MS; -> Linkin 10pt yazı boyutuyla ve Comic Sans MS fontuyla yazılmasını ifade ediyor. Bu linkin görünümü aşağıdaki gibi olacaktır;
Linkimizin Adı
Bu şekilde HTML tagları içine entegre edilmiş CSS kuralları sadece içine eklendiği HTML nesnesini etkiler.
b)Sayfa İçerisine Yerleştirmek;
Sayfanızın içerisine ekleyeceğimiz birkaç CSS kuralı ile o sayfadaki bütün HTML ögelerini etkileyebiliriz. Sayfa içerisine ekleyeceğimiz CSS kuralları, genellikle <head> tagından sonra <style> ve </style> tagları arasına yazılır. Örnek olarak aşağıda basit bir sayfanın CSS kodlarını verdim.
<html>
<head>
<style>
a{color:green;font:15pt;}
p{width:100px; height:25px; background-color:black;}
</style>
</head>
<body>
<p><a href="http://linkin_adresi">Linkin Kelimesi</a></p>
</body>
</html>
Görüldüğü gibi bu şekilde birden fazla CSS kuralını peş peşe dizebiliyoruz ve bu şekilde yazdığımız bir kod bütün sayfaya etki ediyor. Yani a{ diye başlayan kural sayfadaki bütün linkleri, p diye başlayan kural da sayfadaki bütün p HTML taglarını etkiliyor.
c) Bir CSS Dosyasından Sayfamıza Çağırmak;
CSS dosyası, uzantısı .css olan dosyadır. Amacı çağrıldığı bütün sayfaların CSS kurallarını taşımaktır. Sayfa içine yerleştirilen CSS kodlarından tek farkı sadece bir sayfaya değil, çağrıldığı bütün sayfalara etki etmesidir. Bir CSS dosyasının içerisinde sadece CSS kuralları bulunur. Örneğin bir CSS dosyasının içeriği;
a{font-color: blue; margin: 5px;}
p{font:12px;}
div{width:100px; height;100%;}
gibi olabilir. CSS dosyası oluşturmak için içine yerleştireceğiniz bütün CSS kurallarını bir not defterine yazıp uzantısını .css olacak şekilde kaydetmeniz yeterlidir.
Tamam, CSS dosyamızı oluşturduk. Peki bu dosyayı nasıl istediğimiz HTML sayfalarına ekleyeceğiz? Onu da HTML sayfamızdaki <head> tagından sonra ekleyeceğimiz <link> koduyla başaracağız. Bu kod;
<link rel="stylesheet" type="text/css" href="http://dosyanın-bulunduğu-adres/stildosyanızınadı.css">
kodudur. Kodu kendinize göre düzenleyip HTML sayfanıza eklediğinizde CSS dosyanızdaki kurallar sayfanıza etki etmeye başlayacaktır.
HTML Kodlarındaki Sınıf(class) ve Kimlik(id)
HTML kodlarındaki sınıflar ve kimlikler CSS kodları için çok güzel seçici'lerdir. Tabi seçicileri HTML içine entegre CSS kurallarında kullanamıyorduk. Bu nedenle seçicileri .css dosyamızda veya sayfa içindeki CSS kodları arasında kullanıyoruz. Neyse. Bir HTML kodu yazayım da başlayalım;
<img src="http://resimlinki/resimismi.jpg" border="0" class="ali1" id="veli2" />
-Bu kodda class="ali1" sınıfını seçici olarak kullanmak istersek, CSS kurallarını yazdığımız bölüme kuralımızı şu şekilde yazacağız;
.ali1 {width:100px; height:100px;}
Görüldüğü gibi sınıflar(class) seçici olarak kullanılırken başına nokta alıyor.
-Eğer üstteki HTML kodundaki id="veli2" kimliğini seçici olarak kullanmak istersek, CSS kuralını şu şekilde oluşturacağız;
#veli2 {width:100px; height:100px;}
Görüldüğü gibi kimlikler(id) seçici olarak kullanılırken başına kare(#) alıyor.
Eğer aynı id ve class'ları başka HTML ögelerine de verirseniz, bu CSS kuralları onları da etkiler. Örneğin veli2 id'sini bir resime(img) de ekleseniz bir bir div'e bir linke(a) de ekleseniz CSS kuralı çalışır. Ama kuralın seçicisini a veya img gibi herhangi bir HTML tagıyla kısıtlarsanız, yani şunun gibi bir biçimde yazarsanız;
img.ali1 {width:100px; height:100px;}
Seçiciyi bu şekilde kısıtlarsak, CSS kuralımız sadece sınıfı(class) ali1 olan resimleri(img) etkileyecektir. Kural seçicisindeki img yerine a yazarsak da sadece sınıfı(class) ali1 olan linkleri(a) etkileyecektir.
-> ÖNEMLİ NOT; Bir kuralın yazılışında kelimeler arası boşlukların hiçbir anlamı yoktur. Örneğin;
a{color:black; font:12pt;}
kuralı ile
a {
color: black;
font: 12pt;
}